Choroby tarczycy a zaparcia – jak sobie pomóc?

Choroby tarczycy dotykają coraz więcej osób. Mówi się, że jest to plaga naszych czasów. Tarczyca pełni wiele istotnych funkcji w naszym organizmie. W przypadku niedoczynności tarczycy dochodzi do zaburzenia pracy jelit. Jednym z objawów często zgłaszanych przez osoby mające problem z tarczycą są zaparcia. W tym artykule dowiesz się jak sobie pomóc.

Czym są zaparcia? 

Zaparcia definiujemy jako zaleganie treści jelitowej przez dłuższy czas w przewodzie pokarmowym, najczęściej w jelicie grubym. W celu diagnozy u osoby chorej powinny występować minimum 2 objawy z wymienionych:

• uczucie niepełnego wydalenia treści jelitowej
• stolec o twardej lub grudkowatej konsystencji,
• wysiłek podczas parcia w trakcie wypróżniania,
• wypróżnianie się 3 razy w tygodniu lub rzadziej,
• uczucie przeszkody w trakcie wypróżnień w obrębie odbytu lub odbytnicy,
• przymus ręcznych manipulacji w defekacji lub
• brak luźnych stolców.

Nieprawidłowe wypróżnianie się jest klasyfikowane do zaparć, jeśli ma miejsce przez okres co najmniej pół roku.

W wypadku gdy zaparcia mają miejsce częściej niż 3 razy w miesiącu w okresie ostatnich 3 miesięcy to nadal nie uznaje się ich za wyleczone.

Jak radzić sobie z zaparciami? 

Ogromne znaczenie w leczeniu zaparć u osób z chorobami tarczycy ma odpowiednia dieta. W przypadku tej przypadłości ważne jest, aby dieta obfitowała w błonnik pokarmowy.  Odgrywa on w organizmie ważną rolę m.in. wiąże wodę, co przyczynia się do usprawnienia perystaltyki jelit. Dzieje się tak w wyniku skrócenia czasu pasażu oraz zwiększenia objętości niestrawionych resztek pokarmu. Dzięki temu wspomaga on wypróżnianie. Zalecana dzienna ilość spożycia błonnika pokarmowego to 25-30 g na dobę.

Produkty, które obfitują w błonnik pokarmowy to np. nasiona roślin strączkowych, orzechy, ciemne pieczywo, gruboziarniste kasze, otręby czy surowe warzywa i owoce. Błonnik pokarmowy składa się z polisacharydów nieskrobiowych oraz innych składników roślinnych. Należą do nich celuloza, skrobia oporna, dekstryny, inulina, ligniny, pektyny, beta-glukany czy oligosacharydy.

Działa on w naszym jelicie na dwa sposoby w zależności od frakcji.

Frakcja rozpuszczalna – gumy i śluzy roślinne, jest odpowiedzialna za tworzenie w jelitach gęstego żelu, który zwiększa poślizg i usprawnia wypróżnianie.

Frakcja nierozpuszczalna natomiast (np. celuloza) działa jak szczotka, która to drażniąc mechanicznie, oczyszcza jelita ze strawionych resztek.

Kolejnym istotnym elementem leczenia zaparć jest odpowiednia ilość płynów w ciągu dnia. Wypijanie 2 litrów i więcej w ciągu dnia wspomaga korzystny wpływ błonnika. Ważne jest, aby pamiętać, żeby wybierać wodę, a unikać napojów słodkich i gazowanych.

Następnym aspektem wartym uwagi jest aktywność fizyczna. Wzmaga ona motorykę jelita grubego. Coraz częściej mówi się o tym że brak ruchu koreluje z wystąpieniem zaparć.

Godzina czy nawet 30 min dziennie umiarkowanych ćwiczeń fizycznych poprawia konsystencję wydalanej treści pokarmowej. Warto wybierać aktywność fizyczną jak najbardziej dostosowaną do naszych potrzeb i taką która sprawia nam przyjemność.

Warto rozważyć również probiotyki. Są to bakterie bytujące w jelitach, które odpowiadają za regulację pracy jelit dzięki czemu pomagają w trawieniu pokarmu i prawidłowemu wypróżnianiu. Do probiotyków szczególnie polecanych przy problemie zaparć są bakterie kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus, bakterie z gatunku Bifidobacterium, a także probiotyczne drożdże – Saccharomyces boulardi. Probiotyki są obecne w produktach spożywczych możemy znaleźć je m.in w jogurtach naturalnych, kefirach, kiszonej kapuście i ogórku, maślankach czy zsiadłym mleku.

Poleca się, aby przy problemie z wypróżnianiem unikać cukru, gdyż wykazuje on działanie zapierające i prozapalne. Zalecane jest zrezygnowanie z dosładzania napojów tj. kawa czy herbata. Unikać należy słodyczy, ciastek czy batoników. Dobrym wyborem będą produkty z obniżoną zawartością cukru na co warto zwracać uwagę czytając składy produktów.

Istotne jest również słuchanie sygnałów płynących z twojego organizmu. Nie należy ignorować, odkładać ani opóźniać potrzeby wypróżnienia. Warto zwrócić szczególną uwagę na każde sygnały, które odczuwamy, zwłaszcza 15 do 45 minut po jedzeniu. W tym właśnie okresie okrężnica jest najbardziej aktywna, więc jest to najłatwiejszy i odpowiedni czas na wypróżnienie.

Stosowanie niektórych leków czy suplementów również może przyczynić się do wystąpienia zaparć. Do takich leków, gdzie zaparcia występują jako objaw niepożądany należą np. opioidy. Mówi się też o tym, że zbyt duża ilość żelaza w suplementacji przyczynia się do powstania zaparć. Warto skonsultować dawkę leku czy suplementu z lekarzem prowadzącym, który podejmie decyzję o dalszym leczeniu.

Do produktów o charakterze zapierającym, które warto w diecie wówczas ograniczyć należą: ryż, mąka ziemniaczana, jasne pieczywo, banany, czekolada, suche pożywienie oraz napoje zawierające garbniki (mocna herbata, napar z suszonych czarnych jagód, kakao). Zaleca się wykluczenie pokarmów ciężkostrawnych, wzdymających, smażonych, ostro przyprawionych.

W celu ułatwienia procesu wypróżniania warto ustawić pod nogi stołek, bowiem najlepszym sposobem na efektowne wypróżnienie jest pozycja kuczna. Kąt odbytowo-odbytniczy wynosi wówczas 150 stopni (35 stopni między tułowiem a udami). Dzięki takiej pozycji mięsień łonowo-odbytniczy odpowiedzialny za utrudnienie wypróżnienia rozluźnia się. Wykorzystanie stołka pod nogi jest bardzo prostą, a zarazem niezwykle skuteczną metodą w walce z zaparciami.

Podsumowanie

Odpowiednia dieta i styl życia mają ogromny wpływ na leczenie zaparć występujących przy chorobach tarczycy. Problemy z wypróżnianiem stanowią ogromny problem, a co za tym idzie obniżają komfort życia. Dlatego ważne jest, aby w możliwie naturalny sposób przeciwdziałać ich wystąpieniom i dbać o tarczycę, jak i jelita.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

[1] Gulbicka P., Grzymisławski M., 2017. Czynniki metaboliczne jako przyczyna zaparć stolca. W Forum Zaburzeń Metabolicznych, 8(2), 56-62.

[2] Daniluk, J., 2018. Przewlekłe zaparcia – niedoceniany problem kliniczny. Varia Medica, 2(4), 286-296.

[3] Shomon M. “Constipation and Hypothyroidism”, Medically reviewed by Ana Maria Kausel, MD on July 21, 2020

[4] Treatment for Constipation. National Institutes of Health. 2018.

[5] Dzierżanowski T., Jarosz J., “Constipation in opioid-treated patients”, Onkologia w Praktyce Klinicznej 2009, tom 5, nr 2, 47–54 2009 Via Medica ISSN 1734–3542