Dieta niskowęglowodanowa a niedoczynność tarczycy

Dieta niskowęglowodanowa to dieta, w której zmniejsza się ilość spożywanych węglowodanów, względem zalecanych norm. Węglowodany w diecie zdrowego człowieka powinny wynosić nie mniej niż 210g (45-65% całkowitego dziennego zapotrzebowania na energie). O diecie niskowęglowodanowej mówi się wówczas, kiedy dobowe spożycie węglowodanów ogranicza się do 50g lub mniej. Do grupy produktów węglowodanowych zaliczamy pieczywo, zboża, kasze, ryż, makarony, owoce, ziemniaki, wyroby cukiernicze i słodycze. Czy dieta niskowęglowodanowa to odpowiedni sposób żywienia w niedoczynności tarczycy? Czy  przyczynia się ona do szybszej i trwałej utraty masy ciała?

Odpowiedzi na te pytania nie są jednoznaczne. Warto podkreślić, że nie zawsze dieta niskowęglowodanowa musi okazać się sukcesem, gdyż czynniki utrudniające proces odchudzania (takie jak nietolerancje pokarmowe czy często współistniejąca insulinooporność) są bardzo zróżnicowane.

Jak w praktyce wygląda dieta niskowęglowodanowa?

Dieta niskowęglowodanowa charakteryzuje się zwiększoną zawartością tłuszczu (50-60% ogólnej podaży kalorii) oraz białka (20-30% ogólnej podaży kalorii).

Pozostałym źródłem kalorii są węglowodany (koło 10%).

10% węglowodanów w przeciętnej diecie zawierającej 1800 kcal to ok. 45g, co odpowiada około 60g płatków owsianych (tj. około 6 łyżek surowych płatków owsianych) na dobę.

IŻŻ (Instytutu Żywności i Żywienia) oraz WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zalecają dla zdrowej osoby dorosłej dostarczanie 25-35% tłuszczu, 10-15% białka oraz 45-65% węglowodanów.

Dieta niskowęglowodanowa zawiera zdecydowanie mniej węglowodanów, czyli jest dokładnym przeciwieństwem oficjalnych zaleceń żywieniowych.

Kiedy dieta niskowęglowodanowa może pomóc?

Dieta niskowęglowodanowa może okazać się skuteczna dla osób, u których dodatkowo stwierdzono zespół metaboliczny. Do zespołu metabolicznego zalicza się m.in insuilmnooponosć oraz cukrzycę typu II. Choć za przyczynę wyżej wymienionych schorzeń uznano nadmierną podaż energii to dieta o zmniejszonej zawartości węglowodanów (zwykle 50g lub mniej) zmniejsza odpowiedź glikemiczną i oporność na insulinę. Ograniczenie ilości węglowodanów w diecie może zapobiegać lub odwracać składowe zespołu metabolicznego oraz cukrzycy typu II.

Czy mając problemy z niedoczynnością tarczycy można schudnąć dzięki diecie niskowęglowodanowej?

Można, ale nie jest to pewnik. Najważniejszym kryterium odpowiedzialnym za redukcję masy ciała jest ujemny bilans kaloryczny. Oznacza to, że należy pozyskiwać mniej kalorii z pożywienia niż spala się w ciągu dnia. Przykład: jeśli zapotrzebowanie kaloryczne danej osoby wynosi 1800 kcal, a z diety dziennie dostracza ona 1600 kcal, to pozostałe 200 kcal (1800 -1600 = 200) będą pozyskiwane z tkanki tłuszczowej. Konsekwencją tego będzie redukcja masy ciała.

Jakie są minusy diety niskowęglowodanowej? 

Osoby stosujące dietę niskowęglowodanową mogą być narażone na zwiększone ryzyko miażdżycy, chorób wątroby oraz kamicy nerkowej (ubytek wapnia z kości). Ponadto, dieta o niskiej zawartości węglowodanów jest uboga w błonnik, niektóre witaminy (głównie te, z grupy B) oraz składniki mineralne. Regularne spożywanie za małych ilości błonnika (<20g/ dobę) może powodować zwolnienie perystaltyki jelit i w konsekwencji nasilać zaparcia, które i tak są częstym objawem u osób z niedoczynnością tarczycy.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Bibliografia:

1. Sadowska, A.Stawska, Dietoprofilaktyka chorób współtowarzyszących niedoczynności tarczycy w wybranej grupie kobiet, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 4, 2015, 690-700.
2. J O’Neill, Effect of low-carbohydrate diets on cardiometabolic risk, insulin resistance, and metabolic syndrome, Current Opinion in Endocrinology, Diabetes and Obesity, 27(5), 2020,301-307.
3. C Westman, J. Tondt,E.Maguire i wsp., Implementing a low-carbohydrate, ketogenic diet to manage type 2 diabetes mellitus, Expert Review of Endocrinology & Metabolism, 13(5), 2018, 263-272.
4. T. Akasheh, C. M Kroeger, J. F. Trepanowsk, Weight loss efficacy of alternate day fasting versus daily calorie restriction in subjects with subclinical hypothyroidism: a secondary analysis, Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 45 (3), 2020, 340-343.
5. Esposito, J. M. Lobaccaro, M. G. Esposito i wsp., Effects of low-carbohydrate diet therapy in overweight subjects with autoimmune thyroiditis: possible synergism with ChREBP, 10, 2016, 2939–2946.
6. Ullrich, P. Peters, M. Albrink, Effect of low-carbohydrate diets high in either fat or protein on thyroid function, plasma insulin, glucose, and triglycerides in healthy young adults, 2014, 451-459.
7. Baranik, L.Ostrowska, Praktyczne zalecenia dotyczące żywienia chorych z cukrzycą typu 2 i otyłością, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2, 2011, 222-230.
8. M. Bravata,  L. Sandres, J. Huang i wsp., Efficacy and Safety of Low-Carbohydrate Diets, Journal of the American Medical Association, 289, 2003, 1837-1850.
9. Biedrzycka, Porównanie zaleceń żywieniowych z popularnymi dietami oraz skutki ich stosowania, Znaczenie racjonalnego żywienia w edukacji zdrowotnej, 2015.
10. Przygoda, M. Jarosz, I. Sajór, Węglowodany, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020, 134-147.
11. S. Volek,M. J. Sharman , D. M. Love , A. L. G. Mez, T. P. Scheett, W. J. Kraemer, Body composition and hormonal responses to a carbohydrate-restricted diet, Metabolism Clinical and Experimental, 51, 7, 2002.
12. Jarosz, I. Sajór, S. Gugała-Mirosz, i wsp., Czy wiesz, ile potrzebujesz węglowodanów?, Instytut Żywności i Żywienia, 2019.
13. Krehl, A. Lopez-S, E.I.Dobry MS, R.E. Hodges, Some Metabolic Changes Induced by Low Carbohydrate Diets, The American Journal of Clinical Nutrition, 20, 2, 1967, 139-148.