Euthyrox, najważniejsze informacje o substytucyjnej terapii w niedoczynności tarczycy syntetycznym hormonem tarczycy

Kilka miesięcy temu na blogu ukazał się wpis o syntetycznym hormonie tarczycy – lewotyroksynie, substancji najczęściej przepisywanej przez lekarza endokrynologa po postawionej diagnozie niedoczynności tarczycy czy choroby Hashimoto. We wspomnianym artykule były opisywane losy leku w organizmie, z wyszczególnieniem wszystkich etapów LADME oraz czynniki wpływające na dostępność biologiczną lewotyroksyny. Dziś zajmiemy się bardziej szczegółowo jednym z najpopularniejszych leków, wydawanym z przepisu lekarza, Euthyroxem.

Z tego wpisu dowiecie się co to jest Euthyrox, jak go dawkować, jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania tego leku oraz na co zwrócić szczególną uwagę podczas przyjmowania (np. z jakimi innymi lekami nie przyjmować go równoczasowo).

Czym dokładnie jest lek Euthyrox? Co znajduje się w składzie pojedynczej tabletki?

Euthyrox jest to lek zawierający jako substancję czynną lewotyroksynę sodową (Levothyroxinum natricum) – syntetyczny hormon tarczycy.

Dodatkowo w składzie każdej tabletki znajdują się substancje pomocnicze, m.in. laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, żelatyna.

Jakie są wskazania do stosowania leku?

Głównymi zarejestrowanymi wskazaniami są:

• Leczenie wola obojętnego, głównie u dorosłych, u których stosowanie jodu nie jest wskazane.
• Zapobieganie nawrotom po chirurgicznym usunięciu wola obojętnego, w zależności od stopnia zachowanej czynności tarczycy po operacji.
• Terapia substytucyjna w niedoczynności tarczycy.
• Terapia supresyjna w raku tarczycy.
• Suplementacja skojarzona ze stosowaniem leków przeciwtarczycowych w trakcie leczenia nadczynności tarczycy.

O jakiej porze dnia przyjmować Euthyrox?

Ze względu na to, że stopień wypełnienia żołądka oraz czas, jaki upłynął pomiędzy przyjęciem leku a spożyciem posiłku ma znaczący wpływ na wchłanianie lewotyroksyny, zaleca się tabletkę przyjmować na czczo, na około godzinę przed pierwszym posiłkiem. Niektóre analizy wskazują także na korzystne efekty po wieczornym przyjmowaniu leku. Może to wynikać z faktu, że jelita mają zmniejszoną ruchliwość w nocy, co może skutkować większą ekspozycją leku na ściany jelita, a tym samym zwiększonym wchłanianiem. Dodatkowo podstawowe wydzielanie kwasu żołądkowego jest największe wieczorem a istnieją dowody na to, że kwas żołądkowy ma korzystny wpływ na wchłanianie LT4.

Lewotyroksyna ma wąski indeks terapeutyczny, dlatego ważne jest aby mieć na uwadze czynniki mogące zakłócać leczenie.

Jak dawkować Euthyrox?

Za dobranie odpowiedniej dawki leku dla każdego pacjenta zdecydowanie zawsze odpowiedzialny jest lekarz prowadzący pacjenta ze zdiagnozowaną chorobą. Najczęściej jest to lekarz endokrynolog, ale zdarza się, że kontynuację leczenia prowadzi lekarz rodzinny. Dawki zawsze powinny być dobierane indywidualnie do pacjenta, po uprzednio zleconych badaniach laboratoryjnych wszystkich parametrów tarczycowych.

Przyjmowanie Euthyroxu w czasie ciąży.

Nie ma dowodów na teratogenne ani na toksyczne działanie leku na płód człowieka jeśli lek stosowany jest w zalecanych dawkach terapeutycznych. Natomiast nadmiernie duże dawki lewotyroksyny mogą mieć negatywny wpływ na rozwój płodu i rozwój postnatalny. W czasie ciąży nie należy stosować lewotyroksyny w skojarzeniu z lekami przeciwtarczycowymi w leczeniu nadczynności tarczycy, ze względu na to, że dodatkowo przyjmowana lewotyroksyna może doprowadzić do konieczności zwiększenia dawki leków przeciwtarczycowych, które to mogą przechodzić przez łożysko. Może to indukować niedoczynność tarczycy u płodu. W związku z tym w nadczynności tarczycy w czasie ciąży zawsze należy stosować leki przeciwtarczycowe w monoterapii.

Działania niepożądane podczas stosowania leku.

Zgodnie z informacjami zebranymi i przekazanymi przez Producenta leku w czasie stosowania lewotyroksyny sodowej objawy niepożądane nie powinny występować, o ile produkt jest stosowany zgodnie z zaleceniami a parametry kliniczne i laboratoryjne są stale monitorowane.

Wystąpienie objawów niepożądanych możliwe jest po przekroczeniu indywidualnej granicy tolerancji soli sodowej lewotyroksyny lub po przedawkowaniu leku.

Wśród działań niepożądanych wymienia się:

• Objawy typowe dla nadczynności tarczycy, szczególnie jeśli na początku leczenia zbyt szybko zwiększa się dawkowanie leku: zaburzenia rytmu serca (np. migotanie przedsionków i skurcze dodatkowe), tachykardia, kołatanie serca, dolegliwości dławicowe, ból głowy, osłabienie mięśni, kurcze mięśni, uderzenia gorąca, gorączka, wymioty, zaburzenia miesiączkowania, rzekomy guz mózgu, drżenia, niepokój ruchowy, bezsenność, nadmierne pocenie się, zmniejszenie masy ciała, biegunka. Zalecanym postępowaniem w takiej sytuacji jest zmniejszenie dawki dobowej lub odstawienie leku na kilka dni. Terapię można ostrożnie wznowić po ustąpieniu działań niepożądanych.
• Przy nadwrażliwości na produkt mogą wystąpić reakcje alergiczne, szczególnie skórne oraz związane z układem oddechowym. Zgłaszano przypadki obrzęku naczynioruchowego.

Postępowanie w przypadku przedawkowania.

Przedawkowanie może prowadzić do wystąpienia objawów znacznego zwiększenia tempa metabolizmu, dokładne symptomy opisane są w punkcie „działania niepożądane”, powyżej.

W zależności od stopnia przedawkowania zaleca się przerwanie leczenia i przeprowadzenie badań laboratoryjnych. U niektórych pacjentów, w przypadku przekroczenia indywidualnego progu tolerancji obserwowano pojedyncze napady drgawek.

Przedawkowanie lewotyroksyny może wywołać nadczynność tarczycy i doprowadzić do ostrej psychozy, zwłaszcza u pacjentów z ryzykiem zaburzeń psychotycznych.

Interakcje z innymi preparatami.

Leki przeciwcukrzycowe

Lewotyroksyna może osłabiać działanie leków przeciwcukrzycowych w związku z tym po rozpoczęciu terapii hormonami tarczycy należy często kontrolować stężenie glukozy we krwi, w razie potrzeby zmodyfikować dawkowanie leków przeciwcukrzycowych.

Pochodne kumaryny

Działanie środków przeciwzakrzepowych może być większe, ponieważ lewotyroksyna wypiera te leki z ich połączeń z białkami, co może zwiększać ryzyko krwawień np. do ośrodkowego układu nerwowego czy przewodu pokarmowego, zwłaszcza w grupie pacjentów w podeszłym wieku. Z tego względu konieczne jest regularne kontrolowanie parametrów krzepnięcia na początku leczenia hormonem tarczycy oraz w trakcie skojarzonej terapii. W razie konieczności należy dostosować dawkę leku przeciwzakrzepowego.

Glin, żelazo i sole wapnia

Według doniesień naukowych leki zawierające glin (leki zobojętniające, sukralfat) mogą osłabiać działanie lewotyroksyny, z tego powodu lewotyroksynę należy przyjmować na co najmniej 2 godziny przed podaniem leków zawierających glin. To samo dotyczy produktów leczniczych zawierających żelazo i sole wapnia.

Inhibitory proteazy

Inhibitory proteazy (np. rytonawir, indynawir, lopinawir) mogą wpływać na działanie lewotyroksyny. Zaleca się ścisłą kontrolę parametrów tarczycy, a w razie potrzeby dostosować dawkę lewotyroksyny.

Salicylany, dikumarol, furosemid, klofibrat

Salicylany, dikumarol, furosemid w dużych dawkach (250 mg), klofibrat i inne substancje mogą wypierać lewotyroksynę sodową z jej połączeń z białkami osoczowymi, powodując zwiększone stężenie fT4.

Orlistat

Podczas jednoczesnego podawania lewotyroksyny z orlistatem może dojść do niedoczynności tarczycy i (lub) pogorszenia kontroli niedoczynności tarczycy. Może to być efektem zmniejszonego wchłaniania soli jodu i (lub) lewotyroksyny.

Fenytoina

Fenytoina może wpływać na działanie lewotyroksyny poprzez wypieranie jej z wiązań z białkami osocza, w ten sposób zwiększając stężenie fT4 i fT3. Fenytoina przyspiesza metabolizm lewotyroksyny w wątrobie. Zaleca się ścisłą kontrolę parametrów tarczycy.

Cholestyramina, kolestypol

Cholestyramina i kolestypol hamują wchłanianie lewotyroksyny sodowej. Lewotyroksynę sodową należy więc stosować 4-5 godzin przed zastosowaniem tych preparatów.

Sewelamer

Sewelamer może zmniejszać wchłanianie lewotyroksyny, dlatego zaleca się monitorowanie pacjentów czy nie występują u nich zmiany czynności tarczycy na początku lub pod koniec jednoczasowego leczenia tymi lekami i w zależności od potrzeby dostosowanie dawki lewotyroksyny.

Inhibitory kinazy tyrozynowej

Inhibitory kinazy tyrozynowej (np. imatynib, sunitynib) mogą zmniejszać skuteczność lewotyroksyny, dlatego zaleca się monitorowanie pacjentów czy nie występują u nich zmiany czynności tarczycy na początku lub pod koniec jednoczesnego leczenia tymi lekami i w razie potrzeby dostosowanie dawki lewotyroksyny.

Estrogeny

U kobiet stosujących środki antykoncepcyjne z estrogenami lub u kobiet po menopauzie stosujących hormonalną terapię zastępczą zapotrzebowanie na lewotyroksynę może być zwiększone.

Glikokortykoidy, amiodaron i środki kontrastowe zawierające jod

Substancje te hamują obwodową konwersję T4 do T3. Z uwagi na dużą zawartość jodu amiodaron może indukować nadczynność tarczycy lub niedoczynność tarczycy. Szczególnie warte uwagi są przypadki wola guzkowego z ewentualnym nierozpoznanym autonomicznym wydzielaniem hormonów tarczycy.

Sertralina, chlorochina/proguanil

Substancje te zmniejszają skuteczność lewotyroksyny i zwiększają stężenie TSH w surowicy.

Leki pobudzające enzymy wątrobowe

Barbiturany lub karbamazepina oraz inne leki o właściwościach pobudzających enzymy wątrobowe mogą zwiększać klirens wątrobowy lewotyroksyny.

Produkty zawierające soję

Produkty te mogą zmniejszać wchłanianie lewotyroksyny w jelitach w związku z czym może być konieczne dostosowanie dawki produktu Euthyrox N, szczególnie po rozpoczęciu lub po zakończeniu przyjmowania produktów zawierających soję.

Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania Euthyroxu?

Do przeciwskazań do stosowania leku Euthyrox zaliczamy:

-Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

-Nieleczona niedoczynność kory nadnerczy, nieleczona niedoczynność przysadki i nieleczona nadczynność tarczycy.

-Leczenia nie rozpoczynać po świeżo przebytym zawale mięśnia sercowego, w czasie zapalenia mięśnia sercowego oraz w czasie ostrego zapalenia wszystkich warstw serca (pancarditis).

Piśmiennictwo:

Charakterystyka Produktu Leczniczego Euthyrox

Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie może zastąpić wizyty u lekarza. Zawsze przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.