Objawy niedoczynności (hipotyreoza)

Prawidłowa funkcja hormonalna tarczycy została w medycynie określona pojęciem eutyreoza. Przyjmuje się, że ten stan zdrowia ma miejsce wówczas, gdy poziomy fT3, fT4 i TSH we krwi mieszczą się w normie. Również w wyniku leczenia choroby Hashimoto hormonami tarczycy, uzyskując normalizację wartości ft3/ft4 i TSH oraz uwolnienie od dolegliwości, mówimy o eutyreozie.

Hypotyreoza, niedoczynność tarczycy, jest to stan niedostatecznego wydzielania hormonów tarczycy. Jest wywoływana przez wrodzone lub nabyte zaburzenia czynności tarczycy. Częstymi powodami są niedobory jodu i selenu, a także interwencje medyczne (operacje, terapia jodem radioaktywnym lub niektóre leki), zaburzenia tyreotropowej pętli sprzężenia zwrotnego (przysadka mózgowa, podwzgórze), jak również choroba autoimmunologiczna (choroba Hashimoto). O hypotyreozie mówimy również, gdy następuje usunięcie gruczołu z powodów medycznych.

Zaburzenia pracy tarczycy wywołują czasem problemy związane z innymi gruczołami, np. metabolizm cukrów (cukrzyca, nadwaga),  hormony płciowe (płodność), odporność na stres (kortyzol, przewlekły deficyt kaloryczny), psychika (depresja, zaburzenia odżywiania, inne choroby psychiczne) oraz układ sercowo-naczyniowy (ciśnienie krwi).

Niedoczynność – przede wszystkim we wczesnym dzieciństwie – może doprowadzić do ciężkich zaburzeń rozwojowych.

Gdy organizmowi nie jest dostarczana odpowiednia ilość hormonów T3 i T4, następuje spowolnienie energetycznej przemiany materii. Zaopatrzenie w energię przestaje odpowiadać rzeczywistemu zapotrzebowaniu. Stan ten powoduje zmniejszoną odporność fizyczną i psychiczną.

Objawy niedoczynności tarczycy rozwijają się powoli. Są to:

• ogólne pogorszenie wydajności organizmu,
• brak energii, zmęczenie,
• zaburzenia snu,
• osłabienie koncentracji i pamięci, brain fog
• depresja, lub zmiany nastroju,
• przyrost wagi,
• niskie ciśnienie krwi,
• niska temperatura ciała,
• wrażliwość na zimno,
• sucha, szorstka skóra (zwłaszcza na łokciach i kolanach),
• ochrypły głos,
• obrzęki (powieki, twarz, obrzęk śluzowaty),
• zaburzenia miesiączkowania, niepłodność (American Thyroid Association zaleca oznaczanie przeciwciał aTPO, niezależnie od badania TSH, w przypadku niepłodności lub poprzednich poronień, oraz stężenia TSH, które musi być  < 2,5 mIU/l).
• utrata libido.

Często opisywane przez pacjenta objawy, jak np. wypadające włosy , nie są wynikiem niedoczynności, a innych problemów, jak np. złe niedoborowe odżywianie. Wówczas często poleca się dodatkowe badania i zażywanie suplementów zawierających biotynę, cynk, czy żelazo.

Powiększenie tarczycy

W przypadku dużego powiększenia tarczycy (wola) mogą wystąpić duszności i uczucie ucisku w okolicy szyi oraz trudności w połykaniu. Guzki tarczycy nie powodują objawów.

W wyniku zaniedbanych pod względem medycznym pacjentów, lub wieloletniej nieleczonej niedoczynności – można zaobserwować: łysienie, bradykardię (zwolnienie częstotliwości rytmu serca), czy śpiączka hipometaboliczna. Są to w dzisiejszych czasach bardzo sporadyczne przypadki.

Tarczyca stanowi część systemu wewnątrzwydzielniczego (dokrewnego). Wszystkie organy produkujące hormony stanowią złożoną sieć o ściśle określonym działaniu. I wszystko działa pod kontrolą autonomicznego układu nerwowego, poprzez odpowiednie sensory, które oceniają stan hormonów w stosunku do rzeczywistego zapotrzebowania organizmu. W celu zachowania homeostazy organizmu, system wydzielania hormonów działa na zasadzie pozytywnego i negatywnego sprzężenia zwrotnego.

Czasami objawy niedoczynności tarczycy są zbliżone do dolegliwości związanych z chorobami afektywnymi (depresją i zaburzeniami dwubiegunowymi, czyli cyklicznymi wahaniami nastroju).

Ustalając rozpoznanie niedoczynności tarczycy, należy wykluczyć samoistną (endogenną) depresję, gdy występują objawy na nią wskazujące. Łatwym sposobem rozróżnienia chorób jest metoda USG, uwidoczniająca zmiany struktury tarczycy, którym towarzyszy podwyższenie poziomu TSH. W celu uniknięcia złej diagnozy, często warto poszerzyć badania o badania przysadki. W odwrotnej sytuacji, w przypadku diagnozy depresji, również warto zrobić badania stanu tarczycy oraz zmierzyć przeciwciała antyTPO. Badania pokazują, że u osób z depresją, po uzyskanej eutyreozie w wyniku podawania hormonów syntetycznych, u 42% osób minęły objawy!

Pomimo, że objawy niedoczynności obniżają jakość samopoczucia i tym samym życia, w przypadku wyrównania choroby, bez cech niedoboru hormonów (leczona, prawidłowe wyniki badań) – objawy zanikają!

Ważną kwestią są dolegliwości, które nie mijają podczas leczenia, a mogą być powiązane z niewłaściwym trybem życia, złą dietą czy brakiem aktywności fizycznej. Z drugiej strony czasami rozpoznanie choroby tarczycy maskuje inne, o wiele poważniejsze choroby i prowadzi do zwłoki w ich leczeniu.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.