
Usunięcie tarczycy – jak przebiega operacja tarczycy i dlaczego się ją wykonuje?
21 lutego 2025
Czym są choroby autoimmunologiczne?
7 marca 2025Choroba Hashimoto, znana również jako przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, jest autoimmunologiczną chorobą tarczycy, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do jej stopniowego uszkodzenia i upośledzenia funkcji. W chorobie Hashimoto układ odpornościowy błędnie rozpoznaje komórki tarczycy jako obce i zaczyna je atakować. Powoduje to przewlekły stan zapalny, który może prowadzić do uszkodzenia tkanki tarczycy i zmniejszenia produkcji hormonów tarczycy. W rezultacie rozwija się niedoczynność tarczycy, czyli hipotyreoza. Choroba Hashimoto jest przewlekła i wymaga długotrwałego zaopiekowania.
Spis treści
Przyczyny choroby Hashimoto
Na wystąpienie choroby Hashimoto wpływa wiele czynników: genetycznych, hormonalnych, środowiskowych i immunologicznych. Wiele z tych czynników może działać wspólnie, prowadząc do rozwoju choroby. Choroba Hashimoto często występuje u osób, które mają rodzinne, genetyczne skłonności do chorób autoimmunologicznych. Dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Choroba ta najczęściej diagnozowana jest u osób w średnim wieku, choć może wystąpić w każdym wieku. Osoby z innymi chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu 1, celiakia czy toczeń rumieniowaty układowy, są bardziej narażone na rozwój choroby Hashimoto i odwrotnie- choroba Hashimoto predysponuje również do wystąpienia innych chorób o podłożu autoimmunologicznym. Hormonalne zmiany zachodzące w organizmie np. ciąża, menopauza także mogą wpływać na ryzyko rozwoju choroby Hashimoto. Przewlekły stres może mieć wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego i zwiększać ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych, w tym choroby Hashimoto. Coraz częściej wskazuje się na związek między zdrowiem jelit a chorobami autoimmunologicznymi. Dysbioza jelitowa, czyli zaburzenia równowagi mikrobiomu może wpływać na układ odpornościowy i potencjalnie przyczyniać się do rozwoju choroby Hashimoto. Choć dieta sama w sobie nie jest bezpośrednią przyczyną choroby Hashimoto, pewne nawyki żywieniowe i styl życia mogą wpływać na rozwój tej choroby.
Dieta w chorobie Hashimoto
Zrównoważona, przeciwzapalna dieta bogata w składniki odżywcze oraz dbanie o zdrowie jelit mogą znacząco wpłynąć na samopoczucie i zdrowie osób z chorobą Hashimoto, a także na łagodzenie objawów tej choroby.
W diecie osoby chorującej na Hashimoto nie powinno zabraknąć białka, które jest ważne dla regeneracji tkanek i prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Dobrymi źródłami białka są chude mięso, ryby, jaja oraz rośliny strączkowe. Spożywanie odpowiedniej ilości białka pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu energii i wspiera metabolizm, który w przebiegu choroby Hashimoto może być spowolniony. Istotne w diecie są także węglowodany złożone, które stabilizują poziom cukru we krwi i dostarczają organizmowi niezbędnej energii. Źródła węglowodanów złożonych to pełnoziarniste produkty, warzywa i owoce. Warto unikać rafinowanych węglowodanów, takich jak białe pieczywo i słodycze, które mogą powodować nagłe skoki poziomu glukozy we krwi. Zdrowe tłuszcze z kolei są niezbędne do produkcji hormonów i wspierają zdrowie tarczycy. Oliwa z oliwek, awokado, orzechy, nasiona i tłuste ryby, takie jak łosoś i makrela, są doskonałymi źródłami zdrowych tłuszczów. Unikanie tłuszczów trans i nadmiaru tłuszczów nasyconych jest również istotne dla zdrowia ogólnego. Warto zadbać na co dzień o podaż probiotyków i prebiotyków. Probiotyki wspierają zdrowie jelit, a ich dobrymi źródłami są jogurt naturalny, kefir, kiszonki oraz suplementy probiotyczne. Prebiotyki natomiast wspomagają rozwój korzystnych bakterii jelitowych. Czosnek, cebula, por, banany i szparagi są bogate w prebiotyki. W przypadku choroby Hashimoto pojawia się szczególne zapotrzebowanie na takie składniki odżywcze jak: jod, selen, cynk, żelazo, a także witaminę D i B12. Istotne jest spożywanie regularnych posiłków, co pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi. Odpowiednie nawodnienie natomiast jest kluczowe dla ogólnego zdrowia organizmu.
Słodzone napoje a Hashimoto
Słodzone napoje mogą mieć negatywny wpływ na przebieg choroby Hashimoto. Cukry dodane, obecne w słodzonych napojach, mogą prowadzić do stanów zapalnych w organizmie. Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że układ odpornościowy atakuje tarczycę. Wzrost stanów zapalnych może pogarszać objawy tej choroby i przyspieszać uszkodzenie tarczycy. Osoby z chorobą Hashimoto mają często problemy z utrzymaniem prawidłowej wagi ciała z powodu spowolnionego metabolizmu. Spożycie słodzonych napojów, które są bogate w kalorie, może prowadzić do nadwagi lub otyłości, co z kolei może negatywnie wpływać na zdrowie tarczycy. Cukier z napojów słodzonych może powodować nagłe wzrosty poziomu glukozy we krwi, co jest niekorzystne dla ogólnego zdrowia organizmu i samopoczucia. Może to bowiem powodować rozwój insulinooporności, co dodatkowo pogarsza stan zdrowia. Nadmierne spożycie cukru i dostarczanie go w postaci słodzonych napojów może wpływać na wchłanianie niektórych witamin i minerałów, które są kluczowe dla zdrowia tarczycy, takich jak selen, cynk i witamina D. Niedobór tych składników może z kolei pogarszać funkcjonowanie tarczycy. Słodzone napoje mogą wpływać na mikrobiom jelitowy, poprzez zawarty w nich cukier, a to może mieć wpływ na ogólny stan zdrowia i funkcjonowanie układu odpornościowego. Zdrowie jelit jest szczególnie ważne dla osób z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak Hashimoto. W związku z tym, osoby z chorobą Hashimoto powinny ograniczać spożycie słodzonych napojów i zamiast tego wybierać zdrowsze alternatywy. Ważne jest prowadzenie zrównoważonej diety, bogatej w składniki odżywcze, opartej na naturalnych, nieprzetworzonych składnikach, co będzie wspierało zdrowie tarczycy. Dostarczanie do organizmu cukrów dodanych znajdujących się na przykład w słodzonych napojach może wzmagać wystąpienie objawów towarzyszących chorobie Hashimoto, takich jak: zmęczenie, osłabienie, przyrost masy ciała, obrzęk twarzy, suche włosy i skóra, wrażliwość na zimno, zaburzenia nastroju, problemy z pamięcią i koncentracją, bóle stawów i mięśni. Nawodnienie organizmu jest kluczowym elementem zdrowego stylu życia, wpływającym na funkcjonowanie wszystkich układów naszego ciała. Zamiast słodzonych napojów warto sięgać po zdrowsze alternatywy, takie jak woda, herbaty ziołowe czy woda kokosowa, które zapewnią odpowiednie nawodnienie bez negatywnego wpływu na zdrowie. Unikanie słodzonych napojów i wybieranie zdrowszych opcji to prosty sposób na poprawę nawodnienia i ogólnego zdrowia, co jest szczególnie ważne dla osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak Hashimoto, gdzie utrzymanie równowagi metabolicznej i odpowiednie nawodnienie są kluczowe.
Bibliografia:
- Zakrzewska E., Zegan M., Michota-Katulska E.: Zalecenia dietetyczne w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto, 2015
- Jarosz M., Stolińska H., Wolańska D.:Żywienie w niedoczynności tarczycy, Warszawa, 2016
- Jurczak R.:Istotne składniki odżywcze w diecie osób z chorobą Hashimoto; Accta Salutem Scientiae, 1/2019, nr 27-41
- Pastusiak K., Michałowks J., Bogdański P.: Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy; Forum Zaburzeń Metabolicznych”, 2017
- Ihnatowicz, P., Drywień, M., Wątor, P., & Wojsiat, J.:The importance of nutritional factors and dietary management of Hashimoto’s thyroiditis. Annals of agricultural and environmental medicine, 2020
- Ratajczak A.E., MoszakA M., Grzymisławski M.: Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto; Piel Zdr Publ. 2017;7(4):305–311
- Freeman C.R., Zehra A., Ramirez V., Wiers C.E., Volkow N.D., Wang G-J.: Impact of sugar on the body, brain, and behavior; Front Biosci (Landmark Ed), 2018 Jun 1;23(12):2255-2266
- Kłosiewicz-Latoszek L.: Nadmierne spożycie soli, cukru i tłuszczu zagraża życiu. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej; 2020
Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.