Witamina D jest jedną z najbardziej niedocenianych substancji. Receptory witaminy D znajdują się na komórkach 39 różnych rodzajów tkanek, włączając w to tkankę tarczycy. Forma, w której jest ona magazynowana, czyli 25(OH)D, może być bezpośrednio przekształcana w postać aktywną wyłącznie w określonych komórkach narządów. Witamina D odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego, w metabolizmie kości i ekspresji ponad 900 genów.
Naturalne źródło witaminy D stanowią tłuste ryby, tran, wątroba i podroby oraz żółtko jaja kurzego. Podczas smażenia ryb i jaj zmniejsza się w nich ilość witaminy D o blisko połowę, pieczenie natomiast nie wpływa na jej zawartość.
Pokarm naturalny nie jest jednak wystarczającym źródłem witaminy D przy chociażby chorobach autoimmunologicznych. Zaleca się wówczas jej dodatkową suplementację.
Preparaty suplementacyjne umożliwiają podawanie witaminy D w różnych dawkach. W Thyroset , wspomagającym pracę tarczycy, mamy zawartość 3000 IE.
W biochemii bioaktywną witamina D kalcytriol oznacza się symbolem 1,25-OH-D3, syntezowany na drodze dwuetapowej hydroksylacji w wątrobie (25-hydroksylacja) i nerkach (1-hydroksylacja). Jego prekursor to cholekalcyferol, powszechnie znany jako witamina D3 (warto pamiętać tutaj o tym, że w odróżnieniu od naturalnej witaminy D3, witamina D2 jest pochodzenia syntetycznego i nie wykazuje tak korzystnych właściwości terapeutycznych jak witamina D3 (cholekalcyferol) czy też kalcytriol. Ponieważ w procesie endogennej produkcji kalcytriolu uczestniczą kolejno skóra, wątroba i nerki , niewydolność tych narządów może wiązać się z niedoborami aktywnej witaminy D.
Poziom witaminy D (25(OH)D) powyżej 40 ng/l – stwierdzony w wyniku badania laboratoryjnego w Polsce–należy do rzadkości. Liczne badania naukowe wykazują występowanie niedoboru witaminy D przy różnych przewlekłych chorobach , w tym znacząco niski jej poziom we krwi wykrywa się u osób z autoimmunologiczną chorobą tarczycy.
Badania naukowe pokazują, że niedobór witaminy D sprzyja stanom zapalnym tarczycy. W przypadku choroby Hashimoto skorelowano poziom witaminy D z poziomem przeciwciał anty-TPO. W jednym z badań zaobserwowano, że spośród 218 badanych podwyższony poziom przeciwciał anty-TPO występował jedynie u 32 osób z prawidłowym poziomem witaminy D, natomiast aż u 186 osób z jej obniżoną zawartością w organizmie. Suplementacja witaminy D pozwoliła obniżyć poziom przeciwciał anty-TPO w tej grupie nawet o 20% .
W razie stwierdzenia niedoboru (czyli poniżej 40 ng/l 25(OH)D) zalecane jest konsekwentne jej przyjmowanie w postaci suplementu. Witamina D działa korzystnie na funkcjonowanie układu immunologicznego, dlatego jej poziom w przypadku choroby Hashimoto powinien utrzymywać się co najmniej w górnym zakresie normy (60–80 ng/l).
Udowodniono również jej liczne korzystne działania w terapii innych chorób autoimmunologicznych (w tym: cukrzycy typu 1, stwardnienia rozsianego), nowotworów, chorób układu krążenia, nefropatii o różnym podłożu i innych. Witamina D wykazuje działanie immunostymulujące, polegające na aktywowaniu makrofagów i hamowaniu limfocytów. Ma wpływ na nieswoiste mechanizmy odporności, chroni przed stresem oksydacyjnym, reguluje apoptozę, czyli zaprogramowaną śmierć komórki, oraz reguluje ciśnienie tętnicze krwi.
Bardzo ważna będzie dodatkowa suplementacja witaminą D u kobiet. Po menopauzie mocno spada poziom estrogenu, zatem odpowiednia ilość witaminy D przyczynia się do ochrony przed osteoporozą. Poza tym witamina D wykazuje także powinowactwo do innych receptorów komórkowych (glikokortykoidów, androgenów, progesteronu), dzięki czemu ogólnie dobrze wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu.
Dawkowanie witaminy D u osoby dorosłej z chorobą Hashimoto (przy niedostatecznym promieniowaniu słonecznym/jego braku/o ciemnym kolorze skóry): 3000 – 5000 IE w zależności od wyników badań.
Kobiety w ciąży: 1000–2000 IE witaminy D dziennie (konsultacja z lekarzem).
Nowe doniesienia na temat witaminy D nie przestają zadziwiać, jednak sama jej rola i jej metabolizm jest rzeczą bardzo skomplikowaną. Suplementacja powinna być zawsze przeprowadzana przy kontroli wyników badań laboratoryjnych z krwi.
Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.
Biografia:
Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.