Zaburzenia wzroku przy chorobach tarczycy

Choroba Hashimoto jest jedną z tych chorób, której wystąpienie niesie za sobą duże prawdopodobieństwo pojawienia się innych współistniejących. Osoby z zapaleniem tarczycy niejednokrotnie często zmagają się z innymi chorobami na tle autoimmunologicznym, problemami z odpornością, trawieniem czy pracą układu nerwowego. Przy niedoczynności pacjenci ponadto często skarżą się na zaburzenia ostrości wzroku, suchość gałki ocznej, czy męczliwość wzroku. Z czego wynikają te niedogodności?

Tarczyca

Tarczyca – z pozoru niewielki gruczoł, jest odpowiedzialna za pracę tak naprawdę całego organizmu. Jest odpowiedzialna za wytwarzanie hormonów takich jak trójjodotyronina (T3) i tyroksyna (T4), wpływających na przemianę materii i gospodarkę wapniowo-fosforanową (kalcytonina). To właśnie między innymi jej dobra kondycja przyczynia się do naszego dobrego samopoczucia, prawidłowej ilości energii, czy prawidłowej pracy innych układów i narządów. Z kolei jakiekolwiek zaburzenia w jej obrębie – to prosta droga do wystąpienia wielu schorzeń – nie tylko związanych bezpośrednio z samą pracą tarczycy. Nieleczone choroby tarczycy prowadzą również do zachwiania gospodarki hormonalnej w organizmie, nieprawidłowej przemiany materii, a także pojawienia się problemów z funkcjonowaniem układu nerwowego i pokarmowego.

Choroby tarczycy

Według najnowszych badań choroby tarczycy dotyczą już 20-30% Polaków. Natomiast wiele osób przez długi czas w ogóle nie zdaje sobie sprawy z ich posiadania. Winić za to można mnogość niespecyficznych objawów, które bardzo łatwo pomylić z innymi zaburzeniami. Wśród najczęściej występujących chorób tarczycy wyróżniamy: niedoczynność i nadczynność, zapalenie typu Hashimoto, wole i guzki tarczycy, które nie zdiagnozowane lub nieleczone mogą przyczynić się do rozwoju nowotworu.

Objawy chorób tarczycy

Zaburzenia gruczołu tarczycowego objawiają się w zależności od rodzaju choroby w różny sposób. W przypadku niedoczynności bardzo często obserwujemy:

• wahania wagi
• zaburzenia nastroju
• problemy z pamięcią i koncentracją
• suchość skóry
• wypadanie włosów
• osłabienie kondycji paznokci
• zimne dłonie i stopy
• nadmierną męczliwość
• zaburzenia lękowe
• zaparcia

Z kolei w przypadku nadczynności:

• zwiększona potliwość
• wahania nastrojów – z przewagą nerwowości i drażliwości
• kołatania serca, tachykardia
• problemy ze snem
• przyspieszone tętno
• szybka utrata masy ciała
• powiększenie obwodu szyi
• przyspieszona perystaltyka jelit
• częste oddawanie moczu

Choroba Hashimoto z kolei najczęściej przybiera postać objawów towarzyszących niedoczynności tarczycy.

Zaburzenia wzroku przy chorobach tarczycy

Bardzo częstym objawem występującym zarówno w niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy (choć nie mówi się o tym za wiele) są zaburzenia wzroku.

W nadczynności tarczycy znacznie częściej pojawiają się zmiany w obrębie powiek – charakterystyczne są:

• retrakcja powiek z objawem Dalrymple’a, jest to patologiczny objaw występujący najczęściej w chorobie Gravesa-Basedowa. Z uwagi na wzmożone napięcie układu współczulnego i skurczu mięśnia Müllera (mięsień oczodołowy) – szpara oczna nadmiernie się rozszerza, co powoduje objaw podobny do wytrzeszczu (natomiast w odróżnieniu od niego gałka oczna jest tylko nieznacznie wysunięta ku przodowi).
• objaw Graefego, który objawia się opóźnionym obniżaniem się powieki górnej w stosunku do gałki ocznej przy patrzeniu w dół oraz
• objaw Kochera, czyli charakterystyczny wytrzeszcz oczu i efekt przestraszonych oczu – powstaje w wyniku zaburzonej koordynacji ruchu powieki górnej i gałki ocznej – objaw ten można bardzo łatwo sprawdzić. Badanie polega na obserwacji reakcji pacjenta na unoszenie palca w odległości 30 cm. Pacjent wówczas stara się śledzić palec, ale nie będzie w stanie zrobić tego prawidłowo z uwagi na to, że powieka uniesie się szybciej niż gałka oczna.

W przypadku niedoczynności tarczycy głównymi problemami w obrębie narządu wzroku są suchość gałek ocznych, zaburzenia ostrości wzroku, czy szybsza męczliwość wzroku, a także łzawienie oczu, pieczenie i ból.

Warto tutaj zaznaczyć, że zarówno zaburzenia pojawiające się w wyniku nadczynności, czy niedoczynności ustępują wraz z postępem leczenia choroby podstawowej (w większości przypadków).

Jak sobie pomóc?

Z pozoru błahy problem, taki jak suchość czy szybsza męczliwość oka, mogą przysporzyć wiele problemów w codziennym funkcjonowaniu o ile w porę o to nie zadbamy. Większość problemów z zaburzeniami wzroku mija wraz z postępem leczenia choroby podstawowej (czyli w tym wypadku chorób tarczycy). Dlatego jakiekolwiek niepokojące sygnały – nawet z pozoru mające niewiele wspólnego z gruczołem tarczycy, warto skontrolować i poddać się odpowiednim badaniom. Im szybsza diagnoza, tym szybszy powrót do pełni zdrowia i lepszego samopoczucia. Oczywiście można dodatkowo podczas leczenia wspierać zdrowie oczu naturalnymi metodami, co z pewnością pomoże przetrwać ten trudniejszy okres.

Suplementacja, dieta, styl życia

W przypadku zaburzeń wzroku, jak i problemów z męczliwością, czy suchością oka – warto przyjrzeć się swojej diecie i zwrócić uwagę na składniki, których możemy dostarczać w zbyt małej ilości – a tym samym przyczyniać się nieświadomie do pogłębienia problemu. Odpowiednio zbilansowana dieta przyczyni się nie tylko do ogólnej poprawy samopoczucia, czy zachowania dobrej sylwetki, ale może również istotnie wpłynąć na jeden z ważniejszych narządów zmysłów, jakim są nasze oczy. W takiej diecie nie powinno zabraknąć:

• witaminy A (beta karotenu) – zwalczającej wolne rodniki (które mogą przyczyniać się do pogorszenia wzroku),
• witaminy C – która wpływa na wzmocnienie naczyń krwionośnych i odżywianie tkanek oka,
• cynku, manganu, selenu i miedzi – składniki biorące udział w wytwarzaniu rodopsyny (światłoczułego barwnika, wpływającego między innymi na redukcję wolnych rodników),
• antocyjanów – czyli barwników naturalnego pochodzenia znajdujących się między innymi w aronii, czarnej porzeczce, borówkach czy jagodach,
• luteiny i zeaksantyny (naturalnie występujących w siatkówce oka), które stanowią swego rodzaju parasol ochronny dla oka – ochraniając przed promieniowanie. Luteina w dużej ilości dostępna jest w żółtkach jaj, jarmużu, czy brukselce, z kolei zeaksantyna głównie w pomarańczowych i zielonych warzywach,
• kwasów omega 3, które wspierają zatrzymanie procesu starzenia oka, czy ograniczają objawy związane z zespołem suchego oka; duże ilości kwasów tłuszczowych omega 3 znajdziemy w tłustych rybach morskich czy orzechach włoskich,
• odpowiedniej ilości wody! Zbyt mała ilość płynów wypijanych w ciągu dnia również znacząco może przyczynić się do pogorszenia jakości wzroku.

Preparatem zdecydowanie godnym rozważenia jest ,Thyroset’ od Norsa Pharma.

To trzystopniowa formuła obejmująca starannie wyselekcjonowane witaminy, składniki mineralne i kwasy tłuszczowe omega-3. Zawiera składniki przeznaczone do uzupełniania diety osób wymagających szczególnej dbałości o zdrowie tarczycy i prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. W przypadku dużych niedoborów czasem niezbędna będzie dodatkowa suplementacja. Warto udać się na konsultację do dietetyka. Jeśli uzna on za konieczne dostarczenie konkretnych składników w formie dodatkowej suplementacji – dostosuje również odpowiednie preparaty i dawkowanie.

Co szkodzi oczom?

Warto tutaj również zaznaczyć, że tak samo ważne jest unikanie produktów, które mogą przyczyniać się do pogorszenia wzroku. Są nimi produkty wysoko przetworzone, zawierające duże ilości cukru i kwasów tłuszczowych typu trans. Ponadto negatywny wpływ na nasze oczy ma również dym tytoniowy, a także spędzanie zbyt dużej ilości czasu przed monitorami. Tak jak w przypadku niedoboru witamin – wpływ na pogorszenie jakości widzenia może mieć również ich nadmiar. Dlatego zawsze, każdą suplementację warto skonsultować z lekarzem lub dietetykiem.

Podsumowanie

Choroby tarczycy bardzo często niosą za sobą ryzyko pogorszenia widzenia i powstawania zaburzeń wzroku. Najczęściej mijają one wraz z postępem leczenia choroby podstawowej. Natomiast już w trakcie pojawienia się niepokojących sygnałów ze strony oczu można wprowadzić praktyki, które mogą okazać się wspierające w tym trudnym okresie. Odpowiednia ilość wypijanych płynów, dobrej jakości dieta (bogata w składniki odżywcze wspierające wzrok) czy regularne przerwy w pracy przed komputerem to z pewnością techniki, o które należy dbać jeszcze przed pojawieniem się problemów. Zdecydowanie łatwiej bowiem zapobiegać, niż leczyć.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Bibliografia

1. Kotwas, Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, „Ophtha Therapy”, 2017.
2. Fife, Zdrowe oczy, Białystok 2016.
3. Kański J., Bowling B. Okulistyka kliniczna. Wydawnictwo Elesevier Urban & Partner. Wrocław 2013.
4. Grosvenor T. Optometria. Wydawnictwo Elesevier Urban & Partner. Wrocław 2011
5. Z gabinetu dietetyka – żywienie w chorobach tarczycy. Kargulewicz A. Food Forum. Nr 4(50)/2022, 10-14
6. Current Diagnosis and Management of Graves’ Disease. Subekti I, Pramono LA. Acta Med Indones. 2018 Apr;50(2):177-182. PMID: 29950539

Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.