Znaczenie suplementacji w chorobach tarczycowych

O powszechności chorób tarczycy wspominaliśmy już niejednokrotnie. Ich popularność stała się tak szeroka, że praktycznie każdy z nas, zna kogoś, kto zmaga się z problemami związanymi z tarczycą. Najczęściej spotykanym schorzeniem tego gruczołu jest choroba Hashimoto, która powiązana jest z niedoczynnością. Leczenie polega na wyrównaniu stężenia hormonów tarczycowych przy odpowiedniej farmakoterapii. Ta jednak często okazuje się niewystarczająca. By odzyskać dobre samopoczucie, zwiększyć ilość energii i przywrócić organizm do względnej równowagi, należy zadbać o dobrej jakości dietę, odpowiednią ilość ruchu i niekiedy dodatkowo wspomóc się suplementacją. Ta ostatnia w przypadku chorób tarczycy odgrywa szczególną rolę.

Suplementacja

Nie łatwo się pogubić w gąszczu informacji, zaleceń i rekomendacji – tego co powinniśmy suplementować, a czego nie. Najczęściej słyszymy o witaminie D3, która jesienią i zimą jest wyjątkowo istotna, kwasach omega (EPA, DHA), magnezie czy probiotykach. Każdy z tych preparatów może przynieść pożądane efekty, jeśli przyjmujemy je regularnie i zgodnie z zaleceniami lekarza.

W przypadku chorób tarczycy warto natomiast zwrócić szczególną uwagę na: cynk, selen, żelazo, witaminy z grupy B i wspomnianą już wyżej witaminę D3.

CYNK

Pierwiastek ten uczestniczy w syntezie i regulacji hormonów tarczycowych, umożliwia konwersję hormonu T4 do T3, jest także niezbędny do produkcji TSH. Jego niedobór wpłynie nie tylko na upośledzenie produkcji hormonów, ale również na osłabienie odporności, pogorszenie samopoczucia, mniejszą ilość energii, osłabienie kondycji włosów i paznokci, a pośrednio również może przyczynić się do otyłości (upośledzając przemiany białek, tłuszczów i węglowodanów). Cynk wywiera istotny wpływ na funkcjonowanie układu immunologicznego, wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne.

SELEN

Pierwiastek ten nie bez powodu określany jest mianem kluczowego mikroelementu dla funkcjonowania tarczycy. Badana w grupie ponad 130 pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy wykazały dużo niższe stężenie selenu w surowicy w porównaniu do osób zdrowych. Jego skuteczność związana jest z jego wielokierunkowym działaniem, między innymi: przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym i stymulującym produkcję hormonów tarczycy. U osób regularnie suplementujących ten pierwiastek zauważono znaczną poprawę funkcji tarczycy. A w grupie osób z chorobą Hashimoto, zmniejszył się o połowę poziom przeciwciał anty-TPO.

ŻELAZO

Kolejnym istotnym elementem dla osób z niedoczynnością tarczycy i Hashimoto jest żelazo. Badania wykazały, że długotrwały brak odpowiedniej jakości żelaza pochodzącego z diety – wpływa niekorzystanie na konwersję T4 do T3 oraz wzrost poziomu TSH. Z drugiej strony u pacjentów z niedoczynnością tarczycy zaobserwowano niskie stężenie ferrytyny, czyli białka magazynującego żelazo. Ponadto niski fT3 wpływa również na wzrost pH w żołądku, co dodatkowo utrudnia wchłanianie żelaza. Dlatego zwiększenie podaży przyswajalnych form żelaza pochodzącego z diety i wsparcie odpowiednią suplementacją (warto zwrócić uwagę również na laktoferynę i witaminę C) – może znacząco poprawić samopoczucie i wyniki badań.

WITAMINY Z GRUPY B

Wśród witamin z grupy B, największą uwagę należy zwrócić na witaminę B12. W badaniach wykazano, że duży odsetek pacjentów cierpiących na Hashimoto wykazuje niedobory tej witaminy. Jej niedostateczna ilość przyczynia się do wystąpienia wielu uciążliwych objawów – między innymi zmęczenia, osłabienia, zaburzeń ze strony układu nerwowego, a nawet problemów ze wzrokiem. Bardzo ważnym jest okresowe monitorowanie poziomu jej stężenia w organizmie.  Należy również zwrócić uwagę na formę przyjmowanej w postaci suplementacji witaminy B12. Największą biodostępność dla organizmu wykazuje jej metylowana forma.

WITAMINA D3

Zakres właściwości witaminy D3 jest bardzo szeroki. Każdy z nas ma świadomość, jak ważna jest dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jej niedobory sprzyjają powstawaniu chorób układu sercowo-naczyniowego, nowotworów, osłabieniu odporności, powstawaniu stanów zapalnych, a także zaburzeniom metabolicznym. Coraz częściej pojawiają się również badania ukazujące wpływ witaminy D3 na funkcjonowanie tarczycy w chorobie Hashimoto. Obserwacje wykazują znacznie niższe stężenie tej witaminy w surowicy krwi, w porównaniu do osób zdrowych. Ponadto wykazano, że regularna suplementacja witaminy D3 może zapobiec rozwojowi chorób o podłożu autoimmunologicznym.

KWASY TŁUSZCZOWE OMEGA-3

Warto zwrócić dodatkową uwagę na suplementację kwasów Omega-3, zwłaszcza gdy w naszym menu nie pojawiają się regularnie tłuste ryby. Niedobory tych kwasów dotyczą aż 96% kobiet z chorobą Hashimoto! Odpowiedniej jakość suplementacja, lub odpowiednia ich podaż z diety może znacząco ograniczyć dolegliwości towarzyszące chorobie Hashimoto, a także łagodzić objawy wynikające ze stanu zapalnego. Ponadto kwasy tłuszczowe omega-3 pozostają nie bez znaczenia na: poprawę samopoczucia, redukcję przewlekłego zmęczenia i senności, czy poprawę stanu skóry i włosów.

PROBIOTYKI

Często dobrym wyborem będą również odpowiednio dobrane probiotyki. Te z kolei mogą pomóc w różnych rodzajach zaburzeń jelitowych, w tym SIBO (przeroście bakteryjnym), który występuje u ponad 50% chorych z Hashimoto. Zdrowie jelit ma wpływ na wiele innych aspektów w organizmie, nie bez powodu nazywa je się drugim mózgiem. Mikrobiota jelit jest natomiast bardzo zależna od naszego stylu życia, dlatego należy najpierw zadbać o odpowiedniej jakości dietę, wystarczającą ilość snu, oraz ograniczyć ilość stresu – bez tego, nawet najlepsza suplementacja może okazać się nieskuteczna.

PODSUMOWANIE

Odpowiedniej jakości dieta i dobrze skomponowana suplementacja są kluczowym elementem mogącym znacząco poprawić funkcjonowanie tarczycy. Podstawową zasadą jest odpowiednie połączenie suplementów, tak aby zmaksymalizować ich działanie, a nie je ograniczać. Należy mieć na uwadze, że bardzo często pomiędzy witaminami lub minerałami występują dość skomplikowane interakcje, które mogą istotnie wpływać na ich przyswajanie przez organizm (synergicznie – zwiększające wzajemną aktywność, lub antagonistyczne – ograniczające wchłanianie lub działanie). Niekiedy warto przyjmować różne witaminy, o różnych porach. Dlatego warto zawsze skonsultować każdą suplementację z lekarzem lub dietetykiem, który podpowie w jaki sposób i w jakich dawkach przyjmować odpowiednie preparaty.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Bibliografia:

[1] Fatourechi V.: Prawda o chorobach autoimmunizacyjnych tarczycy. Medycyna po Dyplomie, 2000; 9: 20-27

[2] Beckett G.J., Arthur JR.: Selenium and endocrine systems. J. Endocrinol., 2005; 184: 455-465

[3] Bossowski A., Czarnocka B., Stasiak-Barmuta A., Bardadin K., Urban M., Dadan J.: Analiza ekspresji cząsteczek Fas, FasL oraz kaspazy 8 w tkance gruczołu tarczowego u młodych pacjentów z chorobami immunologicznymi i nieimmunologicznymi gruczołu tarczowego. Endokrynol. Pol./Polish J. Endocrinol., 2007; 58: 303-313

[4]Negro R., Greco G., Mangieri T., Pezzarossa A., Dazzi D., Hassan H.: The influence of selenium supplementation on postpartum thyroidstatus in pregnant women with thyroid peroxidase autoantibodies. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2007; 92: 1263-1268

[5] Socha K., Dziemianowicz M., Omeljaniuk W.J., Soroczyńska J., Borawska M.H.: Nawyki żywieniowe a stężenie selenu w surowicy u pacjentów z chorobą Hashimoto. Probl. Hig. Epidemiol., 2012, 93: 824-827

[6] Zagrodzki P., Ratajczak R.: Selenium supplementation in autoimmune thyroiditis female patient – effects on thyroid and ovarian functions (case study). Biol. Trace Elem. Res., 2008; 126: 76-82

Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.