Dlaczego wyrównanie poziomu cukru we krwi jest niezbędne dla zdrowia przy Hashimoto?

Homeostaza organizmu

Organizm ludzki jest niezwykle skomplikowaną maszyną, w której nieustannie zachodzą różne procesy, a wszelkie komórki, neuroprzekaźniki, hormony czy bakterie sprawnie ze sobą współpracują… Do czasu kiedy ta równowaga nie zostaje zachwiana, żyjemy we względnym zdrowiu i spokoju. Niemniej zdarzają się sytuacje kiedy homeostaza organizmu ulega osłabieniu, wówczas zaczynamy … chorować. Nie Inaczej jest w przypadku chorób autoimmunologicznych, do których należy również Hashimoto.

W przypadku tej choroby równowaga zostaje zachwiana przez nadmiar stanów zapalnych. Organizm zaczyna atakować własne komórki, traktując je jako obce – tym samym angażując inne organy do stanu ciągłej „gotowości” i zagrożenia. Okazuje się, że w przypadku Hashimoto istotnym czynnikiem jest również równowaga cukru we krwi. I co ciekawe – działa to dwukierunkowo.

Normy i znaczenie równowagi cukru we krwi

Prawidłowy poziom cukru we krwi jest istotnym wyznacznikiem stanu naszego zdrowia. Jego odpowiednie stężenie wpływa na wiele innych aspektów zarówno samopoczucia, jak i pojawienia się kolejno innych zaburzeń i chorób. Nadmiar cukru, może przyczyniać się do chorób serca i układu krwionośnego, obciążać wątrobę, powodować stany zapalane,  osłabiać odporność, wywoływać cukrzyce. Pośrednio również może być odpowiedzialny za powstawanie nadwagi i otyłości. Niedobór również nie jest bezpiecznym stanem. Obniżenie cukru we krwi powoduje dysfunkcję ośrodkowego układu nerwowego, a to przyczynia się do obniżenia koncentracji, uczucia senności, rozdrażnienia, przyspieszonego tętna, zawrotów głowy, czy drżenia mięśni.

Odpowiednie stężenie cukru we krwi, czyli jakie?

Jeśli wspominamy o nadmiarze i niedoborze, warto zaznaczyć jakie w takim razie jest odpowiednie stężenie cukru we krwi. Otóż – u zdrowego człowieka, odpowiedni poziom cukru we krwi na czczo waha się pomiędzy 70-99 mg/dl. Jeśli stężenie jest większe, natomiast nie przekracza 125 jest to tzw. nietolerancja glukozy i leczenie podejmuje się za pomocą zmiany stylu życia i wdrożeniu odpowiednich nawyków żywieniowych. Jeśli natomiast przekracza ten próg, należy wykonać dodatkowe badania w celu zdiagnozowania cukrzycy i tym samym podjąć odpowiednie leczenie.

Trzustka – gruczoł odpowiedzialny za utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi

Gruczołem dokrewnym odpowiedzialnym za utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi jest trzustka. Wewnątrzwydzielniczą funkcją tego narządu jest wytwarzanie insuliny, glukagonu i somatostatyny. Dwie pierwsze biorą udział w metabolizmie cukru. Stąd też zdrowie trzustki odpowiada za wyrównaną gospodarkę węglowodanową.

Hipoglikemia a Hashimoto

Organizm naturalnie reaguje na niski poziom cukru we krwi, jak na sytuację zagrażającą zdrowiu i życiu (bo długofalowy lub nagły spadek cukru może powodować drgawki, padaczkę a nawet śmierć) i gwałtownie uruchamia mechanizm „walcz lub uciekaj”, co skutkuje podwyższeniem poziomu kortyzolu. Ten z kolei „przekazuje informację” wątrobie – aby wytworzyła większą ilość glukozy – przywracając następnie jej odpowiedni poziom we krwi.

Mimo, ze kortyzol jest silnym środkiem przeciwzapalnym i skutecznie „przywraca organizm do równowagi”, jednocześnie powoduje spowolnienie innych funkcji – takich jak wzrost, trawienie czy rozmnażanie. U osób, u których często występuje podwyższony poziom kortyzolu z uwagi na spadek poziomu cukru we krwi – zauważono również stłumione funkcje przysadki, która … jest głównym gruczołem instruującym tarczycę.

A stąd już prosta droga do problemów związanych z tym narządem. Ponadto kortyzol bezpośrednio działa hamująco na konwersję nieaktywnego hormonu T4 do aktywnej tyroksyny – T3, jednocześnie zwiększajac produkcję odwróconego T3 (nieaktywnego). Ale! To nie wszystko… kortyzol ostatecznie może również spowalniać wytwarzanie TSH. Taka kombinacja skutecznie przyczynia się do pojawienia się objawów niedoczynności tarczycy oraz również Hashimoto.

Insulinooporność w Hashimoto

Problem pojawia się również w przypadku insulinooporności. Kiedy Twoja dieta jest zbyt bogata w węglowodany, a przede wszystkim w cukry proste – trzustka wydziela insulinę, aby przenieść nadmiar glukozy do komórek, gdzie zostanie wykorzystana do produkcji energii. Z czasem natomiast komórki tracą zdolność reagowania na insulinę i wówczas pojawia się insulinooporność. Badania wykazały, że wielokrotne gromadzenie insuliny związane z insulinoopornością, przyczynia się do niszczenia tarczycy u osób z Hashimoto. Z kolei w miarę jak tarczyca ulega zniszczeniu – zmniejszeniu ulega również produkcja hormonów, stąd już nietrudno o wystąpienie niedoczynności.

Sytuacja działa również w odwrotnym kierunku

Tak jak problemy z gospodarką węglowodanową mogą przyczyniać się do pojawienia się niedoczynności i Hashimoto, tak tym samym – niedoczynność tarczycy, może wpływać na gospodarkę cukru we krwi. Jak? Na wiele sposobów…

W niedoczynności zmniejsza się szybkość wchłaniania glukozy w jelitach, spowolniona zostaje odpowiedź insuliny na podwyższony poziom cukru we krwi, a także wolniej wychwytywana jest glukoza przez komórki. Ponadto w niedoczynności, komórki stają się dużo bardziej oporne na glukozę.

I tutaj koło się zamyka…

Jak sobie pomóc?

Otóż, skutecznym rozwiązaniem z pewnością będzie wprowadzenie odpowiednich nawyków żywieniowych. Należy skupić się na pierwszym miejscu na wyrównaniu poziomu cukru we krwi, w przeciwnym razie – wszelkie inne sposoby – leczenie i suplementacja nie przyniosą porządnego rezultatu. I tutaj pojawia się dobra wiadomość – możemy przywrócić odpowiedni poziom glukozy we krwi, wprowadzając niewielkie zmiany w sposobie życia, diety i aktywności fizycznej.

Od czego zacząć?

Zacznij od pozbycia się ze swojej diety wszelkiego rodzaju przetworzonej żywności, fast foodów, chipsów i gotowych sklepowych słodyczy, naładowanych białym cukrem. Zadbaj o dużą ilość warzyw w diecie – błonnik naturalnie przyczynia się do mniejszego wyrzutu glukozy we krwi. Ponadto warzywa są źródłem cennych witamin i minerałów i tak naprawdę możesz jeść je bez ograniczeń. Uważaj tutaj tylko na zbyt duże ilości warzyw strączkowych, ziemniaków czy kukurydzy. Bogate w błonnik są również produkty zbożowe – na które również powinniśmy zwrócić szczególna uwagę. Oczywiście wybieraj raczej produkty pełnoziarniste i razowe, płatki owsiane czy otręby. Staraj się unikać zbyt dużej ilości owoców o wysokim IG – mogą również powodować zbyt szybkie wyrzuty glukozy. Aby je ograniczyć, staraj się dodawać do owoców źródło białka lub tłuszczu. Orzechy również będą wspaniałym wyborem.

Umiarkowany wysiłek fizyczny dodatkowo ułatwi sprawę. Pomoże obniżyć poziom cukru we krwi i wpłynie na poprawę insulinowrażliwości. Jaką aktywność najlepiej wybrać? Tak jak w przypadku chorób tarczycy, tak i w poprawie gospodarki węglowodanowej – warto postawić na wysiłek o umiarkowanej aktywności, bez nagłych zrywów czy dużych obciążeń. Świetnie sprawdzą się spacery, jogging, pływanie, czy ćwiczenia typu TABATA czy HIIT (krótkie ale intensywne).

Podsumowanie

Wyrównanie poziomu cukru we krwi w przypadku chorób tarczycy jest niezwykle istotnym elementem, bez którego leczenie może okazać się nieskuteczne. Warto regularnie kontrolować poziom cukru, wprowadzić odpowiednie nawyki żywieniowe i zadbać o aktywność fizyczną. Dopiero wówczas możemy cieszyć się poprawą zarówno zdrowia, jak i samopoczucia.

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Bibliografia:

1. Greco T, Glenn TC, Hovda DA, Prins ML. Ketogenic Diet Decreases Oxidative Stress and Improves Mitochondrial Respiratory Complex Activity. J Cereb Blood Flow Metab. 2016 Sep;36(9):1603-13.
2. Yancy WS, Foy M, Chalecki AM, Vernon MC, Westman EC. A low-carbohydrate, ketogenic diet to treat type 2 diabetes. Nutr Metab (Lond). 2005; 2:34. doi:10.1186/1743-7075-2-34.
3. Yılmaz U, Yılmaz TS, Akıncı G, Korkmaz HA, Tekgül H. The effect of antiepileptic drugs on thyroid function in children. Seizure. 2014 Jan;23(1):29-35. doi: 10.1016/j.seizure.2013.09.006.
4. Gierach M, Gierach J, Skowrońska A, Rutkowska E, Spychalska M, Pujanek M, et al. Hashimoto’s Thyroiditis and Carbohydrate Metabolism Disorders in Patients Hospitalised in the Department of Endocrinology and Diabetology of Ludwik Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz Between 2001 and 2010. Endokrynol Pol. 2012;63(1):14-7.
5. Birben E, Sahiner UM, Sackesen C, Erzurum S, Kalayci O. Oxidative Stress and Antioxidant Defense. World Allergy Organ J. 2012 Jan; 5(1):9-19.
6. Ratajczak A, Moszak M, Grzymisławski M. Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto. Piel Zdr Publ. 2017;7(4):305–311

Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.