Dieta w Hashimoto

W przebiegu leczenia Hashimoto bardzo dużą rolę odgrywa indywidualna, odpowiednio zbilansowana dieta. Farmakoterapia w niedoczynności tarczycy stanowi ważny element, jednak z reguły jest to za mało by przywrócić nasz organizm do homeostazy.

Sam Letrox (czy Euthyrox) nie zatrzyma destrukcji tarczycy, spowodowanej przez produkowane przeciwciała. Uzupełni tylko niedobór hormonów, ponieważ uszkodzona tarczyca nie wytwarza własnych w odpowiedniej ilości. Wdrożenie samego leku będzie dobrym pierwszym krokiem w kierunku odzyskania energii i motywacji, jednak bez odpowiedniej diety oraz suplementacji, można przyrównać to trochę do chęci uzupełnienia wodą dziurawego wiadra.

Dieta w niedoczynności tarczycy

Dopasowana dietoterapia nie tylko wspiera leczenie, tym samym wpływając na samopoczucie danej osoby, ale i wzmacnia prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. A jak wiemy osoby chore na Hashimoto nie mają problemu jedynie z tarczycą, a z całym układem immunologicznym, który atakuje ich tarczycę. Jest to bardzo ważne, ponieważ kiedy układ odpornościowy wymyka się spod kontroli, prędzej czy później, może zaatakować w innym miejscu. Hashimoto bowiem często ujawnia się jako część poliendokrynopatii, czyli zespołu chorobowego spowodowanego współwystępowaniem dwóch lub więcej chorób autoimmunologicznych gruczołów wydzielania wewnętrznego lub innych narządów. Natomiast prawidłowo dobrana dieta w niedoczynności tarczycy, może istotnie zmniejszyć częstotliwość występowania chorób współistniejących oraz wesprzeć funkcje obronne układu odpornościowego przed stresem oksydacyjnym związanym z patogenezą choroby.

Hormony tarczycy biorą udział w regulacji metabolizmu, przez co u osób z niedoczynnym gruczołem obserwuje się często spadek spoczynkowej przemiany materii, co często prowadzi do wzrostu masy ciała. Ważne zatem jest by indywidualnie każdej osobie ustalić odpowiednią kalorykę uzwględniającą ich tryb życia, wiek, wagę, jak i aktywność fizyczną. Unikamy restrykcyjnych diet z pogłębionym deficytem kalorycznym, który spowolni jeszcze bardziej przemiany metaboliczne.

Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna składać się z 3-5 posiłków, spożywanych w regularnych odstępach czasowych co min. 3-4 h między nimi. Produkty powinny być gęsto-odżywcze, im bliższe naturze, tym lepiej. W diecie powinna zostać ograniczona do minimum żywność wysokoprzetworzona, bogata w cukry proste, czy izomery trans kwasów tłuszczowych.

Podstawą diety powinno być pełnowartościowe białko z mięsa, jaj, ryb lub strączków. Białka budują nasze mięśnie, kości, skórę, enzymy, hormony (również substrat syntezy hormonów tarczycy), czy  neuroprzekaźniki.

Kolejna grupa – warzywa, powinny objętościowo zajmować najwięcej miejsca na talerzu. Warzywa są niezbędne w procesie regulacji pH krwi, dostarczają minerałów i witamin do procesów życiowych. Ważna jest różnorodność spożywanych sezonowych warzyw. Uważamy z ilością warzyw wolotwórczych (gotujemy je), a produkty sojowe spożywamy jedynie w drugiej połowie dnia, z dala od przyjmowanego hormonu tarczycy.

Bardzo ważne w diecie są tłuszcze dobrej jakości. Diety niskotłuszczowe nie są zalecane. Tłuszcz jest potrzebny do wchłaniania witamin i składników mineralnych. Jest też niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu i prawidłowego tworzenia hormonów. Dlatego pożądane jest większe spożycie kwasów tłuszczowych nienasyconych, a w szczególności wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega 3. Główne ich źródło w diecie stanowią ryby morskie.

Co jeść przy niedoczynności tarczycy?

Sama niedoczynność tarczycy czy Hashimoto nie są wskazaniem do eliminacji składników diety takich jak gluten, czy nabiał. Jednak w jednej z opublikowanych metaanaliz stwierdzono, że ok 1 na 62 pacjentów z chorobą Hashimoto ma potwierdzoną celiakię, dlatego choroba ta powinna predysponować do wykonania przesiewowego badania w kierunku obecności choroby trzewnej (również choroby autoimmunologicznej), przy której należy wyeliminować całkowicie gluten.

Innym powodem eliminacji poszczególnych składników pokarmowych mogą być alergie pokarmowe i złe samopoczucie po ich spożyciu. Jednak tego rodzaju strategie powinny być prowadzone pod okiem dietetyka, aby uniknąć niedoborów pierwiastków, prowadzących do anemii czy osteoporozy.

Na pewno, w zależności od objawów, warto rozważyć eliminacje części składników pokarmowych, które są problematyczne dla przewodu pokarmowego, które mogą stymulować skoki cukru i insuliny we krwi (wybieramy produkty nisko-przetworzone, o niskim ładunku glikemicznym), drażnić jelita (alergie pokarmowe, IBS), czy wywołujące nadmierną fermentację w przewodzie pokarmowym (SIBO, FODMAP, gazy, wzdęcia, odbijanie, refluks).

Ważne jest równoległe dbanie o przywrócenie prawidłowego stanu jelit oraz mikrobioty, co przełoży się na przyspieszenie przemiany materii, efektywne spalanie tkanki tłuszczowej, lepszą budowę mięśni, polepszenie witalności i chęci do życia. Pomocna będzie w tym indywidualnie dostosowana probiotykoterapia, jak i sięganie po produkty kiszone; kimchi, kiszone warzywa wspomagające regulację flory bakteryjnej, a przy okazji mające wysoką zawartość błonnika.

W diecie warto zwrócić uwagę na składniki pokarmowe, które mają zasadnicze znaczenie dla optymalnej pracy gruczołu. Niedobór żelaza powoduje, że Twoja tarczyca oszczędza energie i zmniejsza produkcję hormonów. Należy zatem dbać o źródła pokarmowe takie jak czerwone mięso, ciemne mięso (dziczyzna, wołowina, wątróbka i inne podroby), które zawierają biodostepną formę żelaza. Również można sięgnąć po roślinne zamienniki tj buraki, jarmuż, na których wchłanialność będzie miało pozytywny wpływ towarzystwo produktów bogatych w witaminę C.

Witaminy i minerały w diecie

W chorobie Hashimoto, ważne znaczenie ma równowaga procesów oksydacyjnych i antyoksydacyjnych, które zachodzą w tkankach organizmu. Potencjalnie szkodliwe dla komórek wolne rodniki (produkty utleniania) powstają przy wszystkich procesach przemiany materii. Gdy w organizmie zachodzi intensywna aktywność oksydacyjna, układ immunologiczny ma więcej pracy i rośnie wtedy prawdopodobieństwo wystąpienia dysfunkcji. Tarczyca reaguje szybko i bardzo wrażliwie na deficyt substancji antyoksydacyjnych (przeciwutleniaczy). Dlatego dieta w Hashimoto powinna być bogata w substancje przeciwutleniające – witaminy B, C, E, minerały (selen, cynk i inne), metabolity wtórne z owoców i warzyw (flawonoidy, fenole i inne) oraz kwasy tłuszczowe (omega-3). W wielu przypadkach zaleca się ich dodatkową suplementację.

Przy autoimmunologicznych chorobach tarczycy możemy zakładać zwiększone zapotrzebowanie na selen, wit D i cynk. Selen i cynk mają istotny wpływ na syntezę hormonów tarczycowych. Selen jest składnikiem enzymu o nazwie peroksydaza glutationowa. Enzym ten ma działanie antyoksydacyjne, dzięki czemu neutralizuje wolne rodniki. Badania wykazały, że dostarczanie organizmowi selenu poprawia ogólny stan pacjenta – o czym świadczy spadek poziomu przeciwciał anty-TPO we krwi w licznych badaniach (o 30–40 procent). Stosowanie natomiast cynku zwiększa poziom hormonów tarczycy, zwłaszcza ft3. Wśród osób chorych na Hashimoto odnotowano częstszy niedobór witaminy D, a także odnotowano odwrotną zależność między jej stężeniem w surowicy krwi a poziomem przeciwciał antyTPO i antyTG.

Inne niedobory najczęściej obserwowane wśród osób z Hashimoto oprócz wyżej wymienionych to: żelazo, wit A, C, E, magnez, potas.

Mówi się, że na 100 przypadków Hashimoto, możemy zetknąć się z setką indywidualnych przebiegów choroby. Dlatego bardzo ważne jest dostosowanie diety pod stan zdrowia danej jednostki, z uwzględnieniem bogatych odżywczo produktów pokarmowych i niezbędnej suplementacji. Wraz z równoległą kontrolą lekarską taka strategia może doprowadzić do odzyskania harmonii organizmu i lepszego samopoczucia. Ważne w tym wszystkim jest dodatkowo pozytywne nastawienie J

Karolina Kocięda

Dietetyk

Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.

Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.